“ စာမတတ်သော်လည်း အများအကျိုးအတွက် သယ်ပိုးဆောင်ရွက်ပေးနိုင်သူ ”

                       နေရာအတည်တကျ နေထိုင်မှုမပြုဘဲ အမြဲတမ်းပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ခြင်းကြောင့် နိုင်ကတ်မပြုလုပ်နိုင် ကြသည့် အခွင့်အရေးများဆုံးရှုံးနေသော ပလောင်တိုင်းရင်းသားတစ်စု၏ အခက်ခဲများကို ကူညီဖြည့်ဆည်းပေးနေသူ တစ်ယောက်အကြောင်း …

အိုက်ကျောက်သည် တောင်ပေါ်ရှိ ပန်တောင်းရွာ၊ ပင်းတောက်အုပ်စုတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ တိုင်းရင်းသား ပလောင်လူမျိုးတစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ တောင်ပေါ်တွင်နေထိုင်ပြီး တောင်ယာလုပ်ငန်းဖြင့် လုပ်ကိုင်စားသောက်ခဲ့ပါသည်။
အိုက်ကျောက်သည် တောင်ပေါ်ကနေပြောင်းရွှေ့လာပြီး ကျိုင်းတုံမြို့နှင့် (၇) မိုင်ဝေးသော ကတ်ထိုက်အုပ်စု ယန်းကျောက်ရွာတွင် နေထိုင်သည်။ သား/သမီး (၂) ယောက်ရှိပါသည်။ တောင်ပေါ်မှာနေသည့်အချိန်တွင် မည်သည့်ခရီးမှမသွားဖြစ်သောကြောင့် နိုင်ကတ်မရှိလည်းရသည်ဟု ထင်ခဲ့ပါသည်။ လက်ရှိတွင်မူ ခရီးသွားလာ နေရင်းမှ ဂိတ်တွင်စစ်ဆေးခြင်းများကြောင့် နိုင်ကတ်ရှိမှသာသွားခွင့်ပြုလာသဖြင့် နိုင်ကတ်လိုအပ်သည်ကို သိရှိလာပြီး နိုင်ကတ်ကို လျှောက်ထားကိုင်ဆောင်ချင်လာခဲ့သည်။

နိုင်ကတ်မရှိခင်က တွေ့ခဲ့ရသောအခက်အခဲများ
နိုင်ကတ်မရှိလျှင် ခရီးသွားချိန်တွင် ကားလက်မှတ်ဝယ်မရခြင်း၊ အခြားမြို့မှာ အလုပ်သွားလုပ်ချင်သော်လည်း မရနိုင်ခြင်းများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရပါသည်။ အိုက်ကျောက်သည် နိုင်ကတ်မရှိသောကြောင့် လယ်ယာမြေကိုလည်း အိမ်ထောင်စုစာရင်းပြပြီးတော့သာ ဝယ်ခဲ့ရရာ ငွေများစွာပိုပေးခဲ့ရသည်။
နိုင်ကတ်လျှောက်ချင်သော်လည်း လျှောက်ထားမူလုပ်ငန်းစဉ်များ မသိခြင်း၊ ရုံးဌာနများသို့မသွားတတ်ခြင်း၊ လိုအပ်သော စာရွက်စာတမ်းများကိုလည်း သိမနေခြင်း၊ ဗမာစကားကလည်း မတတ်ခြင်းကြောင့် အခက်အခဲ များစွာ ကြုံတွေ့နေရပါသည်။

BRAVEHEART အဖွဲ့အစည်းက အသိပညာပေးခြင်း
ရပ်ရွာထဲတွင် “ပါရာလီဂယ်” များက နိုင်ကတ်အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်သည့် အသိပညာလာပေးမည်ဖြစ်သဖြင့် ရွာသူကြီးက လူစုပေးခဲ့ပါသည်။ အိုက်ကျောက်သည် အသိပညာပေးပွဲကို သွားရောက်နားထောင်ခဲ့ပါသည်။ “ပါရာလီဂယ်” သည် နိုင်ကတ်ရှိခြင်း၏ အခွင့်အရေးများ၊ နိုင်ကတ်လျှောက်ထားမှုလုပ်ငန်းစဉ်၊ အသက် (၁၀) နှစ်ပြည့်မှ နိုင်ကတ်စတင်လျှောက်ထားနိုင်သည် စသည်တို့ကို အသိပညာပေးခဲ့ပါသည်။ “ပါရာလီဂယ်” အနေဖြင့် ကူညီပေးနိုင်သည်တို့ကိုလည်း ပြောခဲ့ပါသည်။
အိုက်ကျောက်သည် မိမိ၏အခက်အခဲများကို “ပါရာလီဂယ်” အားပြောပြပြီး အကူအညီတောင်းခဲ့ပါသည်။ “ပါရာလီဂယ်” သည် အမှုသည်တွင်ရှိထားသော အိမ်ထောင်စုစာရင်းကို တောင်းကြည့်ခဲ့ပြီးနောက် ထပ်မံ လိုအပ်သည်များကို ဆက်လက်ရှင်းပြခဲ့ပါသည်။

“ပါရာလီဂယ်” မှ ပံ့ပိုးကူညီမှုများ
“ပါရာလီဂယ်” သည် အရင်ဦးဆုံး ရပ်ကွက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးထံ ထောက်ခံစာ သွားတောင်းခိုင်းထားပြီး၊ ကျိုင်းတုံ မြို့သို့ သွေးသွားစစ်ခြင်း၊ ဓာတ်ပုံရိုက်ခြင်းများပြုလုပ်ပြီးနောက် လဝကရုံးကို ခေါ်သွားပေးခဲ့သည်။ လဝကရုံးသို့ ရောက်သွားချိန်တွင် လုပ်ငန်းစဉ်အတိုင်းလျှောက်ထားပြီး တိုက်နယ်မှူးထံ အရောက်သွားခဲ့သည်။ တိုက်နယ် မှူးက အသက် (၃၅) နှစ် ရှိတော့မှ နိုင်ကတ်လာလျှောက်ရသလားဟုပင် မေးမြန်းခဲ့ပါသေးသည်။

တိုက်နယ်မှူးမှ မေးမြန်းချက်များ
“အရင်က ဘာဖြစ်လို့မလုပ်သလဲ”
“တောင်ပေါ်မှာနေလို့၊ မလုပ်တတ်လို့၊ ဗမာစကားလည်း မပြောတတ်လို့ မလုပ်ဖြစ်ခဲ့ပါ”
“ဘယ်မှာသွားနေနေလဲ”
“ဘယ်မှမသွားပါ၊ ရွာမှာနေပါတယ်”
“ခု ဘယ်မှာနေသလဲ”
“ယန်းကျောက်ရွာ၊ ကတ်ထိုက်အုပ်စုမှာ နေပါတယ်”
“ဘာအလုပ်လုပ်လဲ”
“လယ်ယာလုပ်ပါတယ်၊ သစ်ချောင်း လုပ်ပါတယ်”
မေးမြန်းချက်များကိုဖြေပြီးချိန်တွင် တိုက်နယ်မှူးက (၆)ဦး ကော်မတီစာရွက်ကိုထုတ်ပေးပြီး သွားထိုးခိုင်းသည်။ (၆)ဦးကော်မတီစာရွက်ကိုယူပြီး ဌာန (၆) ခုကို သွားထိုးခဲ့ရပါသည်။ အချို့ရုံးများတွင် ဌာနဆိုင်ရာအကြီးအကဲ မရှိသောကြောင့် နှစ်ခါပြန်သွားခဲ့ရသည်မျိုးလည်း ရှိခဲ့ပါသည်။
ဤသို့ဖြင့် အထောက်အထားစာရွက်စာတမ်းများပြည်စုံစွာဖြင့် နိုင်ကတ်ကိုလျှောက်ထားနိုင်ခဲ့သည်။ နှစ်ပတ် အကြာတွင် နိုင်ကတ်ကို ရယူကိုင်ဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။

အိုက်ကျောက်၏ လုပ်ဆောင်မှုများနှင့် အောင်မြင်မှုများ
အိုက်ကျောက်သည် နိုင်ကတ်ရပြီးနောက် အမျိုးသမီး၊ သမီး (၂) ဦးနှင့် သားမက်တို့ကို အရင်ဦးဆုံး နိုင်ကတ် လျှောက်ထားပေးနိုင်ခဲ့ပြီး သူ့မြေးကိုလည်း မွေးတိုးထည့်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။
နိုင်ကတ်ရပြီးနောက် သူအလိုအပ်ဆုံးဖြစ်သော ယာဉ်မောင်းလိုင်စင်ကိုလည်း လျှောက်နိုင်ခဲ့သည်။ ခုအချိန်တွင် ဆမ်လော့လိုင်စင် ဆက်လက်လျှောက်ထားနိုင်ရန်အတွက် ပိုက်ဆံစုနေပြီဖြစ်သည်။
မြန်မာစာမတတ်ခြင်း၊ ဗမာစကား မပြောတတ်သော်လည်း လျှောက်ထားမှုလုပ်ငန်းစဉ်အတွက် လဝကရုံး ရောက်လျှင် မည်သည့်နေရာသို့ အရင်စသွားရမည်ကို သေသေချာချာမှတ်သားထားသည်။ နိုင်ကတ် လျှောက်လျှင် မည်သည့်စာရွက်စာတမ်းများ လိုအပ်မည်ကိုလည်း သေချာမှတ်ထားနိုင်သည်ကို တွေ့ရပါသည်။
အိုက်ကျောက်သည် ရပ်ရွာအတွင်းရှိ နိုင်ကတ်မရှိသူများကို နိုင်ကတ်ပြုလုပ်ကြရန်အတွက် တိုက်တွန်းမူများ ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။ ရွာထဲရှိ နိုင်ကတ်လျှောက်ချင်သူကို မိမိဆမ်လော့ဖြင့် လ.ဝ.က ရုံးသို့ စေတနာအပြည့်ဖြင့် အချိန်ကုန်ခံပြီးလိုက်ပို့ပေးသည့်အပြင် လျှောက်ထားမှုအစအဆုံးကိုလည်း ကူညီပေးလျက်ရှိနေပါသည်။
တဖြည်းဖြည်းနှင့် အိုက်ကျောက်သည် ကျေးရွာတွင် အားကိုးရသူတစ်ဦးဖြစ်လာပါတော့သည်။ အိုက်ကျောက်သည် စာမတတ်သော်လည်း လျှောက်ထားမူလုပ်ငန်းကို ကျွမ်းကျင်လာသည့်အတွက် ကျေးရွာအတွင်းရှိ ပလောင်လူမျိုး အယောက်ပေါင်း (၆၀) ဦးကို နိုင်ကတ်ရအောင် ကူညီပေးနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။

အကြုံပြုချက်များ
နိုင်ကတ်လုပ်ငန်းစဉ် နားမလည်သောကြောင့် နိုင်ကတ်မပြုလုပ်ရသေးသော ရပ်ရွာလူထုများစွာ ကျန်ရှိနေပါ သေးသည်။ တိုင်းရင်းသားတို့၏အခွင့်အရေးများ မဆုံးရှုံးကြရန်နှင့် တိုင်းရင်းသားတိုင်း နိုင်ကတ်ကို လျှောက်ထားကိုင်ဆောင်နိုင်ရေးအတွက် ကျေးရွာအတွင်း မိမိလူမျိုးများအား ပြန်လည်ဝန်ဆောင်မှုပေးနိုင်သော စစ်မှန်သောစေတနာဖြင့် လုပ်ဆောင်နိုင်မည့် စေတနာ့ဝန်ထမ်းကောင်းများ များစွာဖော်ထုတ်သင့်ပါသည်။